DUURZAME DINSDAG – 1 september 2009
De dag dat de samenleving met antwoorden komt

De 11de Duurzame Dinsdag heeft dit jaar een record van 378 inzendingen opgeleverd. Op een druk bezochte bijeenkomst in de Oude Zaal van de Tweede Kamer hebben initiatiefnemers hun producten aangeprezen bij bedrijven, maatschappelijke organisaties en overheid.
Aan vijf van de tien genomineerden heeft juryvoorzitter mevrouw de Vries prijzen uitgereikt.
Tijdens een levendig debat aan de hand van een aantal pittige stellingen, hebben de aanwezige Kamerleden en initiatiefnemers, maar ook de zaal hun stem duidelijk laten horen.

Minister Cramer nam namens het Kabinet het Duurzame Dinsdagkoffertje met alle inzendingen in ontvangst uit handen van de voorzitter van de Nederlandse Vrouwenraad, mevrouw Scheffer.
Prinses Irene, die een toespraak over de binnenkant van duurzaamheid hield, en prins Carlos waren dit jaar zeer speciale gasten.
Aan het einde van de bijeenkomst speldde minister Cramer Duurzame Lintjes op bij prinses Irene en 4 andere personen, die zich op speciale wijze hebben ingezet voor onze duurzame samenleving. Dit Duurzame Lintje is de enige duurzame onderscheiding in Nederland.

Duurzame Dates
Grijp uw kans, licht uw product kort en bondig toe en luister vooral ook naar de anderen aan uw tafel. Zo spoorde mevrouw Olsder, lid van de stuurgroep Duurzame Dinsdag, de initiatiefnemers aan, voordat deze in groepjes de mogelijkheden bespraken om hun duurzame ideeën verder te ontwikkelen. In ronde tafelgesprekken werd stevig gediscussieerd met vertegenwoordigers van overheid, bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties.

D van DUURZAAM
Na een kort welkomstwoord van dagvoorzitter van der Geer en de introductie van de genomineerden gaf juryvoorzitter mevrouw de Vries een reactie op de ingediende initiatieven.
Die initiatieven bewogen zich van producten tot projecten, van vast tot vloeibaar en alles wat u daar tussen kunt voorstellen, aldus de juryvoorzitter.
De 1ste dinsdag in september is minstens zo belangrijk als de 3de dinsdag. De D staat voor durven, voor doen, voor daadkracht, deelnemen, delen, deskundigheid, dienen, discussie, diversiteit, doorbijten, doordenken en voor DUURZAAM. Als deze 11de Duurzame Dinsdag de voorbode is voor de komende jaren, mag Nederland zich verheugen in heel veel goede en originele initiatieven.
Voor de 6-koppige jury, die naast voorzitter de Vries (oud staatssecretaris en Kamerlid namens de VVD), bestaat uit de heren Krouwel (adviseur, bestuurder en commissaris op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen), Brezet (hoogleraar TU-Delft), Ripmeester (innovatief ondernemer), van Nispen tot Pannerden (directeur SME Advies) en mevrouw Hoogenboom (vertegenwoordigster voor duurzame ontwikkeling naar de Verenigde Naties), was het geen gemakkelijke taak om de prijswinnaars uit te kiezen.

Prijzen
Eerste prijs euro 5.000 – Go-Greener, van Ton van Rooijen
Onder het motto “Greenpimp your car” laat Ton van Rooijen bestaande auto’s net zo zuinig en schoon rijden als nieuwe auto’s. Met het aanbrengen van o.a. energiezuinige, longlife LED verlichting, bandenspannningskleurventielen, airtwister, uitwasbare luchtfilters, brandstoftoevoegingen ecotuning, rijden ze allebei 15% zuiniger. De redenering is simpel, maar men moet hiervan maar een bedrijf durven maken in tijden van economische crisis, aldus de jury.

Tweede prijs euro 3.000 – Kraanwater: voldoet altijd aan de hoogste eis voor de laagste prijs, van Nynke Sminia
Nederlands kraanwater heeft de hoogste kwaliteit van heel Europa en wordt op 65 stoffen getest. Bij verpakt water zijn dat 15 stoffen. Het drinken van kraanwater is goedkoper, gezonder en veel beter voor het milieu. Nynke Sminia probeert met veel publiciteit op meerdere plaatsen drinkwaterfonteinen te openen waar men rechtstreeks kan drinken en/of flesjes kan vullen. De jury ondersteunt deze poging om gedragsverandering en bewustwording te bewerkstelligen.

Derde prijs euro 2.000 – “Brundtland Fonds” voor studentondernemers met initiatieven op het snijvlak van duurzaamheid en innovatie, van Caroline Ligtenberg c.s.
Het landelijk fonds ontvangt o.a. geld van organisaties die een stageoproep hebben geplaatst op de Duurzame Stagebank. Studenten met een goed idee voor een nieuwe duurzame onderneming kunnen daaruit gesteund worden met een startkapitaal, beurs, of achtergestelde lening. Met meer stageoproepen en door jonge gemotiveerde studenten een plaats te bieden waar zij terecht kunnen voor hun duurzame stages, levert dit een bijdrage aan duurzame innovatie, aldus de jury. Wel moet nog kritisch gekeken worden naar de naam van het fonds, om verwarring te voorkomen.

Rabobank Jongerenprijs euro 1.000 – Aerodynamische vrachtwagen die 5 tot 10% brandstof bespaart, van Hjalmar en Gandert van Raemsdonck
De jury is verrast over de innovatiekracht van deze jonge ondernemerstudenten die een eigen bedrijf hebben opgericht en met het plaatsen van zijvleugels aan opleggers hun steentje willen bijdragen aan het verduurzamen van de samenleving.

MKB prijs (midden- en kleinbedrijf) voor een ontmoetingsdag tussen prijswinnaar en mogelijk geïnteresseerde partijen – Fair Shopping Route, van Karen Kammeraat
Met het uitstippelen van wandelroutes, allereerst in Den Haag, langs winkels die duurzame producten verkopen en met informatie over keurmerken, oordeelt de jury dat initiatiefneemster een doelgroep bereikt die duurzaam consumeren bevordert op een leuke, trendy manier. Grijp uw kans en haal al het mogelijke uit de aangeboden dag, aldus de juryvoorzitter.

Regionale Duurzame Dinsdag
Namens Regionale Duurzame Dinsdag Noord-Holland bood de burgemeester van Texel, mevrouw Geldrop-Pantekoek het Regionale Duurzame Dinsdagkoffertje aan.

Debat met Kamerleden, genodigden en zaal
Met de inmiddels gearriveerde Kamerleden, gedeputeerde van Heijningen van Zuid-Holland en de heer Rotmans van Urgenda werd een stevig debat gevoerd, waaraan de aanwezigen in de zaal volop deel namen. Geconcludeerd kan worden dat er veel creativiteit is in de samenleving, dat er sprake is van een veranderende rol van de overheid van dirigerend naar voorwaardenscheppend en dat veel meer ministeries zich op hun vakgebied betrokken dienen te voelen bij duurzame ontwikkeling. Ook is de tijd rijp om de financiering van duurzame ontwikkeling onder de loep te nemen en goede voorbeelden in het spotlicht te zetten. 

Aanbieding boek “Een te grote kist bananen”
Minister Cramer kreeg het eerste exemplaar van het boek “Een te grote kist bananen” aangeboden, uit handen van de auteur, de heer Schoones.

Overhandiging Duurzame Dinsdagkoffer aan minister Cramer
Het merendeel van de 378 duurzame initiatieven is dit jaar ingediend door burgers (48%). De Groene Golf krijgt kracht, want 30% van de duurzame initiatieven gaat over energie en klimaat, zo memoreerde voorzitter mevrouw Scheffer van de Nederlandse Vrouwenraad. Om te voorkomen dat de initiatieven op de grote stapel gaan, pleit zij voor een jaarlijkse duurzame verantwoordingsdag in december, waarop inzicht wordt gegeven wat er met de initiatieven gedaan is/wordt.

In haar dankwoord benadrukte minister Cramer, dat de nu bereikte aandacht voor duurzaamheid moet worden omgezet in een breed gedragen gedragsverandering. Zij riep bedrijven, maatschappelijke organisaties, de milieubeweging en vooral ook de burgers- als consument – op, om hieraan hard te gaan werken, ieder vanuit zijn/haar eigen verantwoordelijkheid. Het samen werken aan een betere, duurzame wereld is dus geen abstractie, maar heel concreet, stap voor stap, aldus minister Cramer, die Duurzame Dinsdag haar Prinsjesdag noemt. Zij zegde toe gehoor te zullen geven aan de oproep van mevrouw Scheffer om een duurzame gehaktdag in het leven te roepen.

Toespraak prinses Irene – De binnenkant van duurzaamheid
In haar toespraak vroeg prinses Irene zich af, wat duurzaamheid is, omdat de meningen daarover verdeeld zijn. Het antwoord van prinses Irene luidt: “Zo te leven dat het welzijn van alle leven op aarde gewaarborgd is, omdat wij deel uitmaken van de natuur en verbonden zijn met het grote ecosysteem aarde”. Die verbondenheid is ook het contact met je binnenkant, je innerlijk, je eigen natuur, wat niet meer vanzelfsprekend is. De buitenkant slokt ons op, aldus prinses Irene. Met het herstel van de verbinding tussen binnen- en buitenkant handelen we vanuit verbondenheid: met onszelf, met onze medemens en de aarde.

Overhandiging Duurzame Lintjes – de enige Nederlandse duurzame onderscheiding
Minister Cramer onderscheidde navolgende personen met een Duurzaam Lintje.

De heer Peter Bakker geboren en getogen Texelaar, die zich als volksvertegenwoordiger sinds 1982 bijzonder heeft ingespannen om de waarden rust, ruimte, duurzaamheid en natuur op Texel in evenwicht te houden. Hij heeft meerdere duurzame projecten op Texel helpen realiseren.

Mevrouw Yolanda Coolen, die probeert commerciële belangen en groene idealen samen te laten gaan bij het bedenken van vele oplossingen die bijdragen aan het verminderen van energiegebruik en CO2-uitstoot. Zij waarschuwt al jaren tegen kwik en stelt als alternatief LED-verlichting voor.

De heer Henry Mentink, de voorloper in de jaren 90 bij het opzetten van Wheels4all, een deelauto-organisatie zonder winstoogmerk, met nu ruim 140 milieuvriendelijke auto’s en 2000 leden. Hij is de inspiratiebron voor iedereen die volgde in deze branche.

De heer Arie van den Brand voor zijn inzet gedurende vele jaren voor duurzame ontwikkeling in het algemeen en voor de biologische landbouw in het bijzonder, zowel op nationaal als op internationaal niveau. Hij is o.a. Voorzitter van de brancheorganisatie voor biologische landbouw Biologica, lid van de stuurgroep van het Sustainable Food Laboratorium en van de Club van Brugge.

Prinses Irene, die een zeer belangrijke dimensie heeft toegevoegd aan het maatschappelijk debat over duurzaamheid. Zij benadrukt dat er een verandering in het wereldbeeld nodig is, waarbij we ons als mens niet gescheiden, maar als deel van de natuur gaan zien. Zij noemt dit de binnenkant van duurzaamheid. Het door haar opgerichte NatuurCollege in Den Haag organiseerde hierover vorig jaar een zeer invloedrijk congres. Dit mondde uit in rondetafelgesprekken voor bedrijfsleven, wetenschap en maatschappelijke organisaties over dit onderwerp, die nog steeds gehouden worden.

NB: Alle foto's zijn gemaakt door de heer John Thuring